Tijdens het onderhandelen over een principeakkoord voor het nieuwe pensioenstelsel is er een verplichte AOV voor zzp’ers voorgesteld. Dit komt voornamelijk door de PvdA, GroenLinks en verschillende vakbonden. Onder hen is er angst dat met een toenemend aantal zzp’ers, waarvan 80% geen AOV afsluit, wij als maatschappij een groot risico lopen met een groep onverzekerde werkenden die groeit. Het doel was dat er voor de zomer van 2020 een plan zou liggen waar de Tweede kamer over kon debatteren.
Cijfers van het Centraal Planbureau stellen dat 73% van de zelfstandigen niet onder het sociaal minimum inkomen terecht komen in geval van langdurige ziekte dit kan geregeld zijn met een AOV, Broodfonds, eigen middelen of een combinatie hiervan.
Zelf op zoek naar een oplossing om jouw AOV in te regelen? lees ons artikel (Link)
Waarom speelt dit nu?
Er is een grote groep zzp’ers in Nederland (op dit moment 1,1 mln). Deze bestaan o.a. uit deliveroo bezorgers die €5 per bezorging verdienen tot aan strategische consultants die bij grote corporates het bestuur adviseren voor meer dan €200 per uur, van een keukenhulp tot aan de doktoren die zich aan een ziekenhuis verhuren. Door deze uiteenlopende situaties en inkomsten kunnen niet alle zzp’ers over een kam geschoren worden en zal in het geval van een verplichte AOV maatwerk nodig zijn.
Wat kan je verwachten?
Verplichte AOV bij een commerciële instantie zit er waarschijnlijk niet in om de volgende redenen:
- Politiek wil liever een collectieve, publieke oplossing;
- Belangenorganisaties van ZZP zijn hier op tegen;
- De bond van verzekeren zit hier helemaal niet op te wachten;
- Als je iets verplicht hoort daar ook een acceptatieplicht;
Waarom is er dan zoveel kritiek op dit voorstel?
De verplichte AOV is bij veel zelfstandigen in het verkeerde keelgat geschoten vanwege het woord “VERPLICHT”. Je bent immers zelfstandige geworden omdat je de vrijheid wilt om zelf te kunnen besluiten wat je doet. Daarnaast is het niet voor alle beroepsgroepen (bijvoorbeeld de bouw) haalbaar om de premie te betalen en heeft een verplichte AOV een faillissement als gevolg. Vanwege meerdere reden hebben zelfstandigen een negatieve gedachten bij verzekeraars die een AOV aanbieden. Ik denk vanwege één of meerdere van de volgende redenen:
- Je kunt niet altijd een AOV afsluiten. Zo wordt er bij de stukadoor vaak de schouder uitgesloten. Toevallig net de kwaal waar de stukadoor het vaakst last van heeft;
- De premie is erg hoog;
- Medische keuring waardoor in jouw specifieke geval zaken worden uitgesloten of je premie stijgt fors. Bijvoorbeeld als je in het verleden al eens een hernia hebt gehad;
- Je krijgt niet altijd een uitkering;
- Je wordt uitgesloten als je een bepaalde leeftijd hebt bereikt (+/- ouder dan 55 jaar).
Wederom ook weer redenen waarom de overheid een verplichte AOV niet bij een commerciële partij kan neerleggen. Het alternatief wordt dan al snel een collectieve basisvoorziening voor alle zelfstandigen dan wel alle werkenden. In het verleden hebben we de WAZ (wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen) gehad (je premie was inkomensafhankelijk en je uitkering maximaal €14500 per jaar) en de WAO voor mensen in loondienst. Deze werden uitgevoerd door de UWV en ik trek dan ook de conclusie dat een nieuwe collectieve basisvoorziening weer bij het UWV komt te liggen.
Er is dus nog genoeg ruimte voor discussie en deze zal ook plaatsvinden. Laten we hopen dat dit niet in achterkamertjes gebeurt tussen organisaties en politiek, maar dat de zelfstandige hierin ook wordt betrokken.
Tenslotte: er zijn op dit moment prima initiatieven die ervoor kunnen zorgen dat je de eerste twee jaar verzekerd bent. Zo bestaan er verschillende broodfondsen en een crowdsurance platform zoals SharePeople. Van alle mensen die gebruik maken van de voorzieningen in deze initiatieven, dus die langer dan 2 maanden ziek zijn, komt 99% weer terug aan het werk. Echter die andere 1% komt zonder eigen voorzieningen uit in de bijstand. Denk daarom goed na over hoe je omgaat met het risico arbeidsongeschiktheid en maak een plan B voor als dingen niet lopen zoals je had verwacht. Lees meer over de verschillende oplossingen op ons forum en artikel.